Gezondere darmflora

Pinda’s, kruiden en specerijen zorgen voor talloze wemelende darmbacteriën.

De darmflora
In en op ons lichaam bevinden zich veel micro-organismen zoals bacteriën, virussen en gisten. De meeste van deze micro-organismen houden zich op in onze darmen. De darmflora omvat het geheel van micro-organismen dat zich in het maag-darmstelsel bevindt. Het gaat hier zelfs om een verzameling van werkelijk biljoenen micro-organismen. En die hebben allemaal een belangrijke taak. “Veel van de bacteriën die in de darmflora huizen, zijn essentieel voor metabolische functies,” vertelt onderzoeker Penny Kris-Etherton aan Scientias.nl. “Onderzoek heeft bovendien aangetoond dat mensen die over veel verschillende microben beschikken, een betere gezondheid en een beter dieet hebben dan mensen die niet veel bacteriële diversiteit hebben. Voeding, omgeving en medicijnen (met name antibiotica) kunnen van invloed zijn op de darmsamenstelling.”

Status
Het betekent dat niet iedereen over een gezond darmflora beschikt. En dat kan meer kwaad dan je misschien denkt. “Om de ‘status’ van de darmflora te bepalen, kijken we vaak naar de verhouding tussen Firmicutes-bacteriën en Bacteroidetes-bacteriën,” vertelt Kris-Etherton. “Dit zijn beide belangrijke bacteriestammen die meer dan 90 procent van de bacteriën in de darm vertegenwoordigen. Wanneer de verhouding tussen de bacteriestammen verandert, spreken we ook wel over dysbiose, waarbij de balans tussen goede, neutrale en slechte bacteriën is verstoord. Dit wordt ook wel in verband gebracht met verschillende aandoeningen, waaronder ontstekingen, kanker en stofwisselingsstoornissen.”

Pinda’s, kruiden en specerijen
In twee parallelle studies hebben onderzoekers bestudeerd wat precies het effect is van het nuttigen van bepaalde voedingsmiddelen op de samenstelling van de menselijke darm. In de pinda-studie moesten deelnemers met een gemiddeld Amerikaans dieet elke dag een handje pinda’s (28 gram) eten. En in het kruiden-en-specerijen-onderzoek analyseerde het team het effect van de toevoeging van kruiden en specerijen (denk aan kaneel, gember, komijn, kurkuma, rozemarijn, oregano, basilicum en tijm) aan het gemiddelde Amerikaanse dieet. Het team onderzocht drie verschillende dosissen, namelijk 1/8 theelepel per dag, iets meer dan 3/4 theelepel per dag en ongeveer 1 1/2 theelepel per dag.

Ruminococcaceae-bacteriën
De onderzoekers komen tot de ontdekking dat pinda’s, kruiden en specerijen een opmerkelijke positieve invloed hebben op onze darmflora. Zo blijkt dat de deelnemers die zes weken lang elke dag pinda’s hadden gegeten, meer Ruminococcaceae-bacteriën herbergen. Dit is de overkoepelende naam voor een familie bacteriën, waar in totaal tientallen verschillende microben onder geschaard kunnen worden die allemaal een eigen functie bekleden. In zijn algemeenheid houdt deze groep bacteriën verband met een gezonde levermetabolisme en immuunfunctie. “Ruminococcaceae is bovendien één van de belangrijkste producenten van vetzuren met een korte keten,” legt Kris-Etherton uit. “Dergelijke vetzuren zijn belangrijk voor de darmfunctie.”

Verbeteringen
Kortom, de onderzoekers vonden duidelijke verbeteringen van de darmflora. Dankzij kleine aanpassingen in het dieet, nam de overvloed aan darmbacteriën significant toe, wat in verband kan worden gebracht met een betere gezondheid. Het betekent dat het dagelijks nuttigen van een handje pinda’s en een paar snufjes kruiden en specerijen bijzonder goed voor je is. Dit heeft ermee te maken dat pinda’s vezels en fenolen bevatten die beide de darmflora kunnen moduleren. “Het is zoiets eenvoudigs dat mensen kunnen doen,” zegt Kris-Etherton. “Het westerse dieet is verre van ideaal. Daarom denk ik dat iedereen er baat bij zou kunnen hebben.”

Wetenschappers beginnen langzaam maar zeker steeds meer te leren over het verband tussen onze darmflora en een spectrum van gezondheidsfactoren, variërend van de bloeddruk tot het gewicht. Kris-Etherton benadrukt echter dat er meer onderzoek nodig is om alle implicaties te begrijpen. Ondanks dat, zijn de bevindingen uit de huidige studie verbluffend. “Het enige wat je blijkbaar hoeft te doen, is slechts één aspect van het dieet te veranderen,” zegt Kris-Etherton. “Door enkel het toevoegen van slechts een handje noten of een snufje kruiden of specerijen, kun je al de samenstelling van je darmflora veranderen en zo de functionaliteit beïnvloeden.”

Bronmateriaal
“Peanuts and herbs and spices may positively impact gut microbiome” – Penn State University
Naar een artikel van Vivian Lammerse – Scientias.nl

Ultra bewerkt voedsel

Suiker, vet, zout, kleur- en smaakstoffen…… Het zijn vaak toevoegingen die het product wat lekkerder en meer smeuïg moeten maken.
Dit zijn de ingrediënten van ultra bewerkt voedsel.

Het brood dat je in de supermarkt koopt, bevat soms wel 25 ingrediënten. Vaak is daar ook nog eens de vezel uitgehaald.
Om zelf volkorenbrood te maken heb je eigenlijk maar vier ingrediënten nodig: gist, water, zout en meel.
Het verschil tussen bewerkt en ultra bewerkt voedsel is de mate van bewerking. Het woord ultra zegt het eigenlijk ook al. Er is niet een harde norm voor wanneer iets ultra bewerkt of bewerkt is. Over het algemeen worden de producten die we rechtstreeks koken en snijden minimaal bewerkt voedsel genoemd. Denk bijvoorbeeld aan groente en vlees.
Bij ultra bewerkt voedsel zitten er tien tot vijftien bewerkingslagen overheen. Ultra bewerkt voedsel heeft eigenlijk als kenmerk: als je het zelf zou willen maken in de keuken, is dat vrijwel onmogelijk door het aantal en het soort ingrediënten.

Na het eten van een ultrabewerkt product komt er dopamine vrij: een stofje dat je een fijn gevoel geeft. Dat is de reden dat mensen het moeilijk vinden om ineens heel gezond te eten. Je zou het kunnen vergelijken met een verslaving.
Grote voedingsmiddelenfabrikanten willen zoveel mogelijk verkopen en dat doen ze door hun product zo lekker – en verslavend – mogelijk te maken.
Fabrikanten zijn eindeloos bezig met de juiste verhoudingen. De reden is dat mensen een bepaalde combinatie heerlijk vinden, namelijk die van zout, zoet en vet. Zo is ultra bewerkt voedsel ontworpen om het beloningssysteem in ons brein te activeren.

Supermarkten en fabrikanten werken samen om het mensen bovendien nóg moeilijker te maken door deze producten te leggen op plekken waar mensen gevoelig zijn voor impulsieve aankopen. Bij de kassa bijvoorbeeld. En het verkoopt!
De aandeelhouders van deze bedrijven profiteren hiervan, omdat zij er op die manier ook veel geld aan verdienen.
Zo zijn we terechtgekomen in een systeem waarbij het niet gaat om de gezondheid van de consument, maar om de winst van levensmiddelenindustrie en zijn aandeelhouders.

De discussie over het veel te grote aanbod van ultra bewerkt is aangezwengeld door wetenschappers. Deze hebben bij de overheid aan de bel getrokken toen ze zagen dat mensen massaal wilden stoppen met het consumeren van ongezonde levensmiddelen, maar dat niet konden omdat ze constant werden verleid tot ongezonde keuzes.
Er is nauwelijks controle op de mate van verslaving van voedsel. Er wordt wel streng gecontroleerd op voedselveiligheid, zoals verontreinigingen van bacteriën en schimmels. Maar de hoeveelheid suiker, vet en zout wordt helemaal niet gecheckt. Er is bijvoorbeeld geen instantie die toeziet of producten wel of niet geschikt zijn voor kinderen door het hoge suikergehalte.

Volgens deze wetenschappers is de overheid verantwoordelijk omdat mensen hebben het echt moeilijk hebben door die verleidingen in de supermarkt en door de samenstelling van de producten. Niet iedereen heeft het vermogen om de langetermijneffecten af te wegen voor hun gezondheid, terwijl ze constant in verleiding worden gebracht door marketing, logo’s, misleidende illustraties en claims.

Je hebt nu de Nutri-Score in Nederland. Daarin staat ABCDE in verschillende kleurtjes. In Frankrijk hebben de makers inmiddels de nutriscore aangevuld met een zwart randje om de letter heen. Hiermee wordt ultra bewerkt voedsel aangeduid. In Nederland wordt dat nieuwe symbool in 2024 ook officieel ingevoerd.

Is het dan te doen om volledig over te stappen op onbewerkte voeding? Nee! Diverse mensen zijn de uitdaging aangegaan en zijn tot de conclusie gekomen dat je dan zelfs je eigen brood zal moeten bakken. Natuurlijk soms wel leuk en lekker. Maar de meeste mensen hebben daar in deze drukke maatschappij nauwelijks tijd voor.
We zullen zelf een ‘middenweg’ moeten vinden; alert blijven op de claims, kritisch op reclames, etiketten goed blijven lezen en daar de beste keus uit zien te halen.

Koolhydraten

Moet je nou koolhydraten weglaten uit je menu om af te vallen of niet? Wanneer je alle koolhydraten weglaat uit je voedingspatroon verlies je spierweefsel! Nieuwe cliënten die zich bij me aanmelden, en me vertellen dat ze koolhydraatarm hebben gegeten, hebben vaak een hoog lichaamsvetpercentage en een laag lichaamsspierpercentage overgehouden. Vandaar dat de stofwisseling steeds trager wordt. Laat de koolhydraten niet weg, maar kies vooral voor die met vezels: fruit, groenten, volkorenproducten, noten en peulvruchten. Die verzadigen langer en verlagen je cholesterol.

Wondermiddel!

Wondermiddeltjes? Superfoods? Maaltijdvervangers? Houd je zelf niet langer voor de gek. Ze werken niet. Kosten je handen vol geld. Vaak raak je juist van de regen in de drup. Je raakt vet, maar ook spierweefsel kwijt.
Om gezond en zonder stress af te vallen heb je geen bijzondere middeltjes nodig. Natuurlijke, gezonde, kleurrijke en gevarieerde voeding is de basis van een gezond voedingspatroon.
Met een persoonlijk basismenu kun je zelf lekker variëren, krijg je voldoende voedingsstoffen binnen, je vetpercentage zal lager worden, je spierpercentage hoger.